Kerkgebouw De Nieuwe Poort Zeeland

In het jaar 1247 wordt Kortgene voor het eerst genoemd als parochie van de toenmalige Rooms-katholieke kerk, het was de parochie van Onze Lieve Vrouwe.

In 1413 kreeg Kortgene stadsrechten en werd een zogenaamde ‘Smalstad’. Er mocht o.a. kermis gehouden worden. In die jaren is men begonnen met de bouw van een nieuwe kerk met toren. Helaas ging de kerk een jaar na de bouw in vlammen op waarbij tegelijk ook een belangrijk deel van Smalstadje afbrandde, een logisch gegeven aangezien de huizen van hout waren. De kerk werd herbouwd.Kortgene
Na de vloed van 1530 werden de dijken hersteld, maar bij het uitblijven van betaling en tekorten aan eten en drinken legden de dijkwerkers op 23 juli 1531 het werk neer en
braken er relletjes uit. De herbergen werden geplunderd en de grafelijke rentmeester moest zich in de kerk van Kortgene in veiligheid brengen.
In 1532 kwam de grote vloed of St. Felixvloed en werd heel Noord-Beveland overspoeld. Het eiland bleef ruim 75 jaar onder water staan. Omstreeks 1600 gaf de eigenaar, de graaf van Nassau, toestemming om Noord-Beveland weer droog te maken. Pas in 1687 werd begonnen met het opbouwen van het oude kerkgebouw op de oude fundering. De toren, die de overstromingen had overleefd, werd gerestaureerd. Om de oude kerktoren heen, die eenzaam op het schor overleefde, bouwde men in 1681 tegelijk met de bouw van de huidige kerk de huidige torenmuren. De oude toren werd zo “verpakt” in nieuwe bakstenen muren: een toren nu met muren van ruim 1 meter dikte! Het koor van de kerk werd afgebroken en er werd een hardstenen poortje aangebracht in navolging van de laatgotische westingang. Op 14 april 1688 werd de eerste preek gehouden in de herbouwde kerk.

De preekstoel van de Nicolaaskerk dateert uit rond 1754 en is versierd met prachtige hermen. Toren en kerk zijn de oudste nog bestaande gebouwen van Noord-Beveland. De kerk is in 2008 vernoemd naar de St. Nicolaaskapel, welke oorspronkelijk in het buurtschap 'die Streke' stond, net buiten de smalstad 'Cortkene'. Het altaar en de andere voorwerpen zijn later (1515) naar de parochiekerk van Cortkene overgebracht.

Tussen januari en maart 2015 heeft het eerste deel van een grondige renovatie van de Nicolaaskerk plaatsgevonden. Voor deze renovatie werd onder andere geld ingezameld via de rommelmarkt. Meer informatie over de renovatie en de vorderingen vind u op de website van de Stichting Behoud Nicolaaskerk.

Inmiddels is deze stichting opgevolgd door de Stichting De Nieuwe Poort Zeeland. Deze stichting heeft met De Nieuwe Poort Zeeland de plannen van de Stichting Behoud Nicolaaskerk uiteindelijk echt gerealiseerd en daarmee de doelstelling van het gebouw als bestemd voor de eredienst en het bieden van houvast en inspiratie vanuit Bijbelse bronnen voor mensen in een wereld op drift voor de toekomst klaar gemaakt. 500 jaar na Maarten Luther iets waar Kortgene met recht trots op mag zijn. 

 

Suzanne

Suzanne

De Suzanne uit Noirmoutier in de toren. Foto uit 1966. (Zeeuwse bibliotheek, Beeldbank Zeeland)

De zware klok ‘Suzanne’ uit 1661 (900 kg) werd (door admiraal Tromp in 1674) als krijgsbuit uit Frankrijk meegevoerd en geschonken aan Kortgene. In 1942 werd deze klok per schip door de Duitsers weggevoerd maar zonk helaas onderweg in het IJsselmeer. Na de bevrijding werd deze Franse klok weer opgevist en in de toren teruggehangen. Na de watersnoodramp in 1953 heeft er lange tijd 3,5 meter water in de kerk gestaan, evenals bij de watersnood in 1808. Het zout van dat water komt nog uit de muren.